Bài Thuốc Tứ Diệu Tán

Lão thấy nhiều bà con cứ than cái lưng thắt lại, nóng rát, sưng bứt rứt như “có lửa hun trong xương”. Những hôm trái gió trở trời, hay sau khi bị nhiễm khuẩn vùng cột sống, cái đau ấy càng dai, càng rát, càng làm mình mất ăn mất ngủ. Trong những trường hợp như thế, Lão thường nhớ ngay đến Tứ diệu tán – một bài thuốc cổ phương có tiếng trong việc thanh nhiệt, trừ thấp, làm dịu vùng thắt lưng đang sưng nóng.

Lão hiểu tiếng lòng của bà con mình, luôn mong mỏi có giải pháp toàn diện giúp phục hồi sức khỏe, cải thiện bền vững!

Vui lòng để lại thông tin, Lão liên hệ bà con hỏi thăm chi tiết:

Họ tên

Số điện thoại

Gửi tư vấn

Nguồn gốc và y lý bài thuốc

Tứ diệu tán vốn xuất từ những y thư cổ chuyên bàn về các chứng thấp nhiệt, nơi tà khí vừa nặng nề vừa nóng bức, hun đốt gân xương. Đông y cho rằng thắt lưng là phủ của thận, hễ thấp nhiệt xâm phạm vào kinh Bàng quang rồi hun tới vùng yêu thì gây đau, đỏ, nóng, thậm chí sốt nhẹ. Bài thuốc được tạo nên theo phép “thanh nhiệt – trừ thấp”, giống như dọn bớt nước bẩn và hạ nhiệt trong một gian nhà đang hầm hập, giúp gân cốt được nhẹ và thông trở lại.

Thành phần – Liều lượng – Cách dùng

Bài thuốc gồm bốn vị, mỗi vị một tính cách riêng nhưng khi hòa cùng nhau lại rất nhịp nhàng:

• Thương truật 08g
• Hoàng bá 15g
• Ngưu tất 15g
• Ý dĩ 20g

Mỗi ngày sắc một thang, chia làm hai lần uống. Khi sắc, bà con chỉ cần đun lửa vừa, để thuốc sôi nhẹ rồi hãm thêm đôi phút cho vị thuốc tan ra từ từ. Bài thuốc cổ vốn vậy, nhẹ nhàng mà sâu, không cần cầu kỳ.

Công năng và ý nghĩa phối vị

Nói theo cách dân dã, bốn vị thuốc trong Tứ diệu tán giống như bốn người thợ mỗi người lo một việc để “dọn thấp – hạ hỏa – hoạt huyết – mạnh gân”.

• Thương truật: vị chủ lực giúp táo thấp, làm khô cái ẩm đọng trong cơ thể; cũng như mở cửa cho khí huyết thông suốt.
• Hoàng bá: tính đắng lạnh, chuyên hạ nhiệt và giải độc, làm dịu cảm giác nóng rát vùng thắt lưng.
• Ngưu tất: dẫn thuốc xuống phần dưới cơ thể, làm mạnh gân xương, giúp cái đau ở thắt lưng được “hạ hỏa”.
• Ý dĩ: vừa lợi thấp vừa bổ khí nhẹ, giống như thấm bớt cái ẩm, làm vùng lưng đỡ nặng nề.

Ứng dụng lâm sàng

Bài thuốc này đặc biệt hợp với những người đau thắt lưng do thấp nhiệt: lưng sưng, nóng, đau sâu trong cơ, đôi khi có sốt, lưỡi đỏ, rêu vàng dày. Lão từng gặp nhiều ca sau đợt nhiễm khuẩn cột sống, đau đến mức nằm cũng khó, chỉ cần vài ngày dùng bài thuốc, cảm giác nóng bứt giảm rõ rồi mới tiếp tục phối các pháp điều trị khác cho ổn định lâu dài. Bà con trẻ tuổi hiện nay cũng hay gặp thể này vì lối sống ít vận động, ăn uống thất thường khiến thấp nhiệt dễ tích.

Biến hóa phương – Gia giảm thường dùng

Với người sốt nhiều, Lão hay gia thêm vài vị thanh nhiệt mạnh để “hạ hỏa”. Nếu thấp nặng khiến chân nặng và tiểu ít, có thể bổ sung vị lợi thủy để bài tiết thông hơn. Nhưng Lão dặn rồi: những phần gia giảm này cần thầy thuốc bắt mạch, xem lưỡi rõ ràng rồi mới quyết, không nên tự thêm bớt ở nhà kẻo sai vị sai tính, hiệu quả lại giảm.

Lưu ý – Chống chỉ định

Những ai tỳ vị yếu, hay lạnh bụng, tiêu chảy kéo dài thì không nên tự dùng bài này vì tính thanh và táo khá mạnh. Phụ nữ mang thai cũng phải cẩn trọng vì Ngưu tất có tính hướng hạ. Đông y vốn coi trọng hợp chứng – hợp tạng, bao giờ cũng xem xét kỹ rồi mới quyết dùng.

Dưỡng sinh – Hỗ trợ kết hợp

Song song với thuốc, bà con nhớ giữ vùng thắt lưng sạch sẽ, khô ráo, hạn chế ngồi lâu một chỗ. Có thể chườm ấm nhẹ khi hết nóng sưng, tập vài động tác kéo giãn hoặc ngâm chân thảo mộc buổi tối để khí huyết được điều hòa. Thuốc giúp dọn thấp, còn dưỡng sinh giúp cơ thể tự điều chỉnh, như quét lại sân nhà sau khi nước đã rút.

Nếu bà con ở xa hoặc chưa tiện ghé thăm, cứ gửi hình ảnh lưỡi, vùng đau hoặc phim chụp qua Zalo 0972606773 để Lão xem kỹ hơn và dặn dò cụ thể.

Lão Tuấn – Tinh hoa y học dân tộc