Cơ chế tăng huyết áp nguyên phát

Bà con mình chắc không ít lần nghe tới cụm từ “tăng huyết áp” – một căn bệnh tưởng chừng quen thuộc nhưng lại âm thầm để lại nhiều biến chứng nặng nề. Có người thì nói do ăn mặn, người lại bảo do căng thẳng, ít ai hiểu tường tận cơ chế gây bệnh. Hôm nay, Lão muốn chia sẻ để bà con hiểu rõ hơn: vì sao huyết áp lại tăng, và làm sao để gìn giữ mạch máu luôn thông suốt, khỏe mạnh như dòng nước mát giữa đại ngàn.

Lão hiểu tiếng lòng của bà con mình, luôn mong mỏi có giải pháp toàn diện giúp phục hồi sức khỏe, cải thiện bền vững!

Vui lòng để lại thông tin, Lão liên hệ bà con hỏi thăm chi tiết:

Họ tên

Số điện thoại

Gửi tư vấn

Cơ chế sinh huyết áp – Lý giải bằng cả Đông Tây y

Huyết áp – nói đơn giản, là lực máu đẩy vào thành mạch mỗi khi tim co bóp. Mà lực này mạnh hay yếu, phụ thuộc vào hai yếu tố chính: cung lượng tim và sức cản ngoại vi.

Cung lượng tim tức là lượng máu tim bơm ra mỗi phút. Mà lượng ấy lại phụ thuộc vào hai yếu tố con: thể tích máu bơm trong mỗi nhịp (gọi là thể tích tâm thu) và số lần tim đập trong một phút (tần số tim). Công thức của Tây y có viết: HA = Q × R, nghĩa là: Huyết áp bằng Cung lượng tim nhân với Sức cản ngoại vi.

Tim đập nhanh – Có phải lúc nào cũng là nguyên nhân gây tăng huyết áp?

Nhiều bà con nghe tim đập nhanh thì lo lắng, nghĩ rằng đó là dấu hiệu bệnh tim hay tăng huyết áp. Đúng là khi tim đập nhanh, cung lượng tim sẽ tăng – từ đó huyết áp cũng theo đó mà tăng. Tuy nhiên, nếu tim đập quá nhanh – đặc biệt trên 140 lần/phút – thì thời gian tâm trương bị rút ngắn, máu không kịp trở về buồng tim, khiến tim “bóp rỗng”. Lúc ấy, thay vì áp tăng, lại có thể tụt áp – vì máu chẳng còn bao nhiêu để đẩy đi.

Lão vẫn hay dặn: “Tim mà đập vội vã như người chạy loạn, thì huyết cũng không kịp về cung. Đó là dấu hiệu của sự bất ổn từ trong gốc – không phải cứ nhanh là tốt, cứ mạnh là khỏe đâu.”

Vai trò của thần kinh giao cảm – Khi tâm chưa yên, mạch đã rối

Trong đời sống hiện đại, bà con mình hay gặp stress, lo âu, thức khuya, áp lực công việc… những điều này khiến hệ thần kinh giao cảm hoạt động quá mức. Khi đó, cơ thể tăng tiết Catecholamin – một loại chất làm tim đập nhanh, co mạch mạnh. Đây là yếu tố khiến cung lượng tim tăng lên, sức cản ngoại vi cũng tăng theo, kéo huyết áp lên cao mà người bệnh chẳng hề hay biết.

Lão đã từng khám cho nhiều người còn rất trẻ, ngoài 30 tuổi, mà huyết áp đã 150/100 mmHg – nguyên nhân không đâu xa: lo nghĩ quá nhiều, không biết cách buông bỏ, ăn uống thất thường, giấc ngủ chập chờn. Những yếu tố này khiến cả khí huyết lẫn thần kinh đều lâm vào trạng thái căng cứng, lâu ngày sinh bệnh.

Hệ Renin – Angiotensin – Aldosteron và vai trò nội tiết

Một yếu tố khác ít được bà con để ý là vai trò của hệ nội tiết, cụ thể là hệ Renin – Angiotensin – Aldosteron. Đây là bộ máy điều hòa huyết áp từ thận – khi cơ thể cảm nhận huyết áp giảm, thận sẽ tiết Renin, kích hoạt chuỗi phản ứng tạo ra Angiotensin II – chất co mạch mạnh – làm tăng huyết áp. Cùng lúc đó, Aldosteron sẽ giữ muối và nước, khiến thể tích máu tăng, từ đó huyết áp lại càng tăng thêm.

Trong Đông y, ta gọi đó là biểu hiện của “Thận dương kháng hư, âm bất hóa” – thận bị kích thích quá mức, không còn điều tiết nhuần nhuyễn, khiến thủy – hỏa mất cân bằng, dẫn tới huyết áp tăng vọt từng cơn, đặc biệt là về đêm hoặc lúc sáng sớm.

Vậy làm sao để ổn định huyết áp từ gốc?

Lão luôn khuyên bà con: “Muốn ổn định huyết áp, trước hết phải ổn định tâm khí”. Đông y coi tâm – can – thận là ba tạng chủ lực điều hòa huyết áp. Khi tâm an thì khí huyết lưu thông; khi can sơ tiết tốt thì không còn uất ức dồn nén; khi thận vững thì không bị dao động nội tiết, giữ được âm dương quân bình.

Về cách cải thiện, bà con có thể kết hợp:

• Tập thở đều, dưỡng tâm bằng thiền, khí công, dưỡng sinh.
• Ăn thanh đạm, bớt mặn, tăng rau củ, giảm thịt đỏ – tránh kích thích hệ thần kinh giao cảm.
• Ngủ đủ giấc, ngủ sớm, tránh thức khuya – để thận được nghỉ ngơi, khí huyết hồi phục.
• Thăm khám định kỳ, dùng thuốc khi cần nhưng không lạm dụng – đặc biệt nên theo dõi huyết áp mỗi ngày.

Lão Tuấn – Tinh hoa y học dân tộc

Nếu bà con mình có triệu chứng như nhức đầu âm ỉ, hồi hộp, choáng váng lúc thay đổi tư thế, hay ngủ không ngon, nóng giận vô cớ… thì đừng chủ quan. Có thể đó là dấu hiệu cảnh báo huyết áp bất ổn. Hãy để Lão cùng bà con tìm ra nguyên nhân thật sự và hướng xử trí phù hợp.

Để được Lão thăm khám trực tiếp, bắt mạch, kê đơn bài bản theo thể trạng từng người, bà con có thể đến 0972 606 773 hoặc nhắn tin qua Zalo 0972.606.773 để Lão tư vấn cụ thể hơn.