Bác sĩ Lê Hữu Tuấn
Bác sĩ Lê Hữu Tuấn
Quản trị viên Lão Tuấn - Tinh hoa y học dân tộc 11/12/2025 lúc 13:57
Có bà con nào từng thấy bụng cồn cào, miệng đắng, đầu bốc hỏa liền vội vàng tìm Hoàng liên uống cho “mát gan, giải nhiệt”? Cẩn thận kẻo “thuốc quý hóa thuốc hại” đấy nhé 👇

Hoàng liên

Lão thấy nhiều bà con mình hay nghe tới vị thuốc “Hoàng liên” nhưng lại dùng chưa đúng cách, khiến lợi bất cập hại. Thực ra, Hoàng liên không phải vị thuốc dễ chiều, càng không nên dùng bừa bãi, vì bản chất nó là vị rất đắng, rất hàn, vào thẳng tâm kinh – tính âm rất mạnh. Dược tính mạnh là vậy, nhưng nếu biết cách phối hợp, biết cách chế biến và sử dụng đúng chứng đúng người, thì đây lại là một trong những vị thuốc quý có khả năng tả tâm hỏa, trấn can, điều hòa trường vị rất hiệu quả.

Lão thường nói vậy để cảnh báo bà con rằng: dùng Hoàng liên không khác gì điều một vị quan thanh liêm đến trừng trị khí huyết uất kết trong cơ thể. Bởi nó rất hàn, tính công phạt mạnh, nên chỉ cần dùng sai liều, sai chứng thì dễ làm tỳ vị tổn thương, khí huyết tán hao, nhất là ở người thể hư. Có lần Lão tiếp một bà cụ, chỉ vì thấy đau bụng mà tự ý sắc Hoàng liên uống liền 3 ngày, hậu quả là bụng chướng, đi tả sống phân suốt cả tuần trời mới dứt. Đấy, Lão dặn rồi – thuốc quý mà dùng sai thì vẫn là thuốc độc.

Ảnh đại diện
Lão hiểu tiếng lòng của bà con mình, luôn mong mỏi có giải pháp toàn diện giúp phục hồi sức khỏe, cải thiện bền vững!

Vui lòng để lại thông tin, Lão liên hệ bà con hỏi thăm chi tiết:

Cái hay của Hoàng liên nằm ở chỗ phối dược

Lão nói rõ hơn để bà con dễ hình dung. Dùng Hoàng liên sống thì có thể trị chứng điên cuồng, phiền khát, nhiệt uất thượng tiêu. Nếu sao với rượu thì dẫn thuốc lên đầu mặt – chữa đau mắt, miệng lưỡi lở loét. Sao với nước gừng thì trị trung tiêu, còn nếu sao với muối thì giáng xuống hạ tiêu – hỗ trợ trị chứng sưng đau âm hộ, phục hỏa. Đặc biệt, sao với Hoàng thổ có thể trị cam tích, tiêu giun quấy trẻ em ăn đất vách. Tùy vị trí bệnh mà chế biến khác nhau – đây là tinh túy của Đông y.

Lão nhớ thuở ở chiến trường, thuốc men khan hiếm, nhưng nhờ có Hoàng liên sao gừng mà nhiều anh lính trẻ bị kiết lỵ, đầy bụng do ăn uống tạp nham đã khỏi. Cũng bởi Hoàng liên không chỉ thanh tâm, trừ phiền, mà còn tả được hỏa độc ở trường vị, rất hiệu quả nếu biết dùng đúng phép.

Nhưng không phải ai cũng dùng được Hoàng liên

Bà con nhớ nhé – Hoàng liên tuyệt đối cấm dùng với người tỳ vị hư yếu, khí huyết kém, đàn bà sau sinh bị lạnh bụng, đi tả. Trẻ em ốm sốt do cảm phong hàn – mà bà con thấy miệng nóng, bón bụng – tưởng là nhiệt mà cho uống Hoàng liên thì coi chừng càng lạnh thêm. Dùng Hoàng liên lúc đang đói hoặc tỳ hư cũng dễ sinh ra chứng “huyết chẳng về nguyên” – tức là khí huyết phân tán, cơ thể suy sụp, tưởng lỵ mà không phải lỵ lại dùng nhầm thì khổ lắm.

Ứng dụng và phối hợp trong thực tế

Hoàng liên thường được phối cùng các vị như:

  • Mộc hương – chữa kiết lỵ, vừa hành khí vừa chỉ thống
  • Chỉ xác – trị trĩ nội, thông trường đạo, trục ứ kết
  • Ngô thù du – thành bài Tả kim hoàn, trị tâm vị bất hòa
  • Sinh khương – giúp tán hàn ở trung tiêu
  • Cam thảo khương – chế Thủy hỏa tán, điều hòa âm dương

Lão hay ví von: “Một vị Hàn phối với một vị Nhiệt – âm dương dung hòa thì mới thành bài thuốc”. Dùng Hoàng liên là phải hiểu rõ tạng người, hiểu rõ thể bệnh, chứ không thể thấy đắng là tả, thấy nóng là dùng. Bởi cái hàn của Hoàng liên là lệnh mùa đông – dùng không đúng thời, đúng chứng thì như đổ nước lạnh vào người đang nhiễm lạnh – chỉ tổ hại thêm.

Phân biệt thêm: Hồ hoàng liên – vị thuốc dễ nhầm

Bà con đi chợ thuốc hay thấy người ta bán “Hồ hoàng liên” – nhìn ngoài vàng, trong đen, gãy ra khói xám. Vị này cũng thuộc họ Hoàng liên nhưng dược tính mạnh hơn, chủ về thấp nhiệt. Dùng trong các bệnh lao lực, ho lâu ngày, sốt âm ỉ trong xương, lỵ lâu ngày không khỏi, phụ nữ động thai kinh giật, trẻ con ra mồ hôi trộm – đều có thể ứng dụng nhưng phải cẩn trọng liều lượng và cơ địa.

Lời căn dặn của Lão

Hoàng liên tuy là “quốc dược” trong nhiều phương tễ nhưng chỉ phát huy được công dụng khi biết dùng đúng phép. Đắng – là để tả nhiệt, Hàn – là để thanh hỏa. Nhưng cái gì quá thì hóa họa. Đừng tự tiện dùng rồi bảo sao “thuốc Đông y sao uống mãi không thấy khỏi”. Lỗi không nằm ở thuốc – mà nằm ở chỗ chưa hiểu thuốc.

Nếu bà con cần Lão tư vấn trực tiếp, có thể gửi hình ảnh lưỡi, tình trạng bệnh qua Zalo 0972.606.773 hoặc nhắn tin qua Messenger Lão Tuấn. Lão và đội ngũ sẽ hỗ trợ hết sức – vì “lương y như từ mẫu”, Lão luôn tâm niệm như vậy.

Lão Tuấn – Tinh hoa y học dân tộc

Chia sẻ bài viết mạng xã hội:
BS CKII. TTUT Lê Hữu Tuấn
BS CKII. TTUT Lê Hữu Tuấn

Lão gửi gắm đôi điều:

Đông y trị bệnh là khai thông khí huyết, điều hòa âm dương, dưỡng tạng phủ cho vững – có gốc mạnh thì ngọn mới bền!