5 vị

Bà con mình có bao giờ nghe đến chuyện “vị này thắng vị kia” trong Đông y chưa? Tưởng như chỉ là chuyện vị giác, nhưng thực ra, đó lại là cả một nguyên lý chặt chẽ trong việc điều hòa ngũ tạng, dưỡng sinh trị bệnh. Lão Tuấn hôm nay muốn ngồi lại cùng bà con, kể chuyện về cái gọi là “thiên thắng” và “kiêng kỵ” của ngũ vị – nghe thì có vẻ xa lạ, nhưng lại gần gũi vô cùng khi ta hiểu được gốc rễ.

Lão hiểu tiếng lòng của bà con mình, luôn mong mỏi có giải pháp toàn diện giúp phục hồi sức khỏe, cải thiện bền vững!

Vui lòng để lại thông tin, Lão liên hệ bà con hỏi thăm chi tiết:

Họ tên

Số điện thoại

Gửi tư vấn

Sự kiêng kỵ của ngũ vị: Ăn sao cho thuận với ngũ tạng

Đông y có câu: “Bệnh ở tạng nào thì tránh vị thắng nó”. Hiểu nôm na, mỗi tạng đều có vị tương sinh và vị tương khắc, nếu ăn sai, chẳng khác gì lấy thứ nó sợ mà ép vào người, gây bệnh càng thêm bệnh.

• Can bệnh (gan yếu): Nên dùng vị ngọt để dưỡng, nhưng cần kiêng cay vì cay sẽ thắng can.
• Tâm bệnh (tim suy): Dùng vị chua để điều hòa, nhưng kiêng mặn vì mặn khắc tâm.
• Tỳ bệnh (dạ dày yếu): Cần mặn để hỗ trợ, nhưng chua lại là thứ cần tránh.
• Phế bệnh (phổi yếu): Hợp với vị chua, nhưng đắng lại dễ làm hao tổn khí phế.
• Thận bệnh (thận hư): Cay có thể kích hoạt, nhưng ngọt lại khiến thận thêm suy.

Lão từng chứng kiến một ca bà cụ 70 tuổi, vốn mắc chứng khí hư do thận suy. Con cháu thương quá, ngày nào cũng nấu chè đậu đen, nghĩ là bổ. Mà ai ngờ, càng ăn càng mệt, chân tay phù, đi tiểu ít. Đưa đến Lão khám, mới biết cụ ăn sai vị, dùng ngọt khi thận yếu chẳng khác nào “rót thêm nước vào hũ rượu rò rỉ”.

Hiểu về sự thiên thắng: Dùng vị đúng lúc, đúng tạng

Người xưa đã đúc kết: “Vị chua vào can, đắng vào tâm, ngọt vào tỳ, cay vào phế, mặn vào thận”. Dùng lâu ngày đúng cách thì có thể giúp tạng khí thêm sung, nhưng phải biết điểm dừng.

Vì sao lại như vậy? Trong Đông y lý giải rằng, mỗi vị khi đi vào cơ thể sẽ thiên hướng quy kinh – tức là tập trung vào một tạng phủ nhất định. Nếu dùng quá nhiều một vị, sẽ khiến khí huyết lệch lạc, thiên về một bên, sinh ra mất cân bằng âm dương. Đấy là lý do Lão hay nhắc: “Dưỡng sinh không phải cứ bổ là tốt, mà phải biết lúc nào nên bổ, bổ cái gì, tránh cái gì”.

“Dùng thuốc mà có vị thiên thắng tất cũng có vị thiên tuyệt. Bởi vậy, thuốc không đủ tứ khí, ngũ vị mà uống lâu thì chẳng khác nào tự đào cái hố sâu cho thân thể mình rơi xuống.”

Có những vị thuốc như Hoàng liên, Khổ sâm – vốn mang tính đắng, dùng để tả thực nhiệt. Nhưng nếu lạm dụng, đắng quá sẽ hóa nhiệt ngược lại, gây hại thêm cho tỳ vị. Cái gì cũng vậy, dùng sai thì chẳng khác gì con dao hai lưỡi.

Bà con nhớ nhé, những thuốc có tính cực đoan như đại hàn (quá lạnh), đại nhiệt (quá nóng), chỉ nên dùng tạm thời, theo thời điểm, sau khi bệnh yên thì nên dừng. Đông y là chuyện thuận tự nhiên, lấy hòa làm trọng, chứ không phải cứ mạnh tay là hiệu quả.

Lão Tuấn – Tinh hoa y học dân tộc

Nếu bà con nào đang mắc bệnh mà chưa rõ nên ăn gì, kiêng gì theo ngũ vị, hoặc đã dùng thuốc mà mãi chưa thuyên giảm – có thể trao đổi thêm với Lão qua Messenger Lão Tuấn hoặc Zalo 0972.606.773 để được tư vấn chi tiết theo từng cơ địa.