Sả
Có những mùi hương chỉ cần thoảng qua là cả ký ức quê nhà ùa về. Với nhiều bà con, mùi sả đập dập trong nồi nước xông hay nồi canh nóng ngày mưa không chỉ là mùi thơm, mà còn là cảm giác được che chở, được ủ ấm. Lão vẫn hay nói vui, sả là thứ cây dân dã nhưng lại mang trong mình cái “chất lửa” rất hiền, biết sưởi ấm cơ thể đúng lúc, đúng chỗ.
Trong Đông y, có những vị thuốc không cần tìm đâu xa, ngay ngoài vườn nhà đã sẵn. Sả là một vị như thế. Nếu hiểu đúng, dùng khéo, cây sả không chỉ làm gia vị, mà còn là người bạn giúp bà con giữ cho khí huyết thông suốt, thân mình nhẹ nhõm hơn.

Vui lòng để lại thông tin, Lão liên hệ bà con hỏi thăm chi tiết:
Đặc điểm – Nguồn gốc dược liệu
Nói đến sả, bà con thường quen với cây sả ta, thân mọc thành bụi, lá dài, mép sắc, vò nhẹ là thấy mùi tinh dầu cay thơm bốc lên rất rõ. Trong Đông y, sả thường được dùng cả thân và lá, đặc biệt là phần gốc trắng, nơi tích tụ nhiều tinh dầu nhất.
Sả có nguồn gốc từ vùng nhiệt đới, rất hợp với thổ nhưỡng và khí hậu nước ta. Cây dễ trồng, ưa nắng, chịu hạn tốt, vì thế từ miền xuôi đến miền ngược, đâu đâu bà con cũng có thể bắt gặp bụi sả xanh um sau vườn.

Cách thu hoạch – sơ chế
Để sả giữ được dược tính tốt, thời điểm thu hoạch thường là khi cây đã trưởng thành, thân chắc, mùi tinh dầu đậm. Bà con nên nhổ cả bụi, cắt bỏ rễ con và lá già úa.
Sau khi thu hoạch, sả được rửa sạch đất cát, có thể dùng tươi hoặc phơi chỗ râm mát cho hơi se lại rồi mới cất. Lão vẫn dặn, tránh phơi sả dưới nắng gắt, vì nắng to dễ làm bay mất tinh dầu, thuốc sẽ kém đi phần “hơi ấm” vốn có.
Tính vị – Quy kinh – Công năng theo Đông y
Theo y lý cổ truyền, sả có tính ấm, vị cay thơm, quy vào kinh Phế và Vị. Cái cay của sả không gắt mà ấm, đi vào giúp tán hàn, hành khí, làm cho khí huyết lưu thông dễ dàng hơn.
Sả thường được dùng với công năng giải cảm phong hàn, làm ra mồ hôi nhẹ, giúp cơ thể đẩy tà khí ra ngoài. Đồng thời, vị thuốc này còn giúp kiện tỳ, ôn vị, giảm đầy trướng, buồn nôn do lạnh bụng.
Tác dụng theo Y học hiện đại
Dưới góc nhìn hiện đại, sả chứa nhiều tinh dầu như citral, geraniol, có tác dụng kháng khuẩn, kháng viêm và làm giãn cơ trơn nhẹ. Chính vì vậy mà nước sả hay tinh dầu sả thường được dùng để hỗ trợ giảm cảm lạnh, nghẹt mũi.
Nhiều nghiên cứu cũng ghi nhận tinh dầu sả có khả năng hỗ trợ tiêu hóa, giảm co thắt dạ dày nhẹ. Nhìn theo cách khác, Tây y đang lý giải lại đúng điều mà Đông y đã dùng sả từ rất lâu đời.
Các bài thuốc ứng dụng
Từ dược tính đó, sả được ứng dụng khá linh hoạt trong đời sống hàng ngày. Lão xin chia sẻ vài cách dùng đơn giản, dễ áp dụng.
Hỗ trợ giải cảm lạnh
Dùng vài cây sả tươi, đập dập, nấu cùng gừng và lá xông quen thuộc. Nước xông giúp làm ấm cơ thể, mở lỗ chân lông, đẩy hàn khí ra ngoài. Khi xông, bà con nhớ lau mồ hôi và giữ ấm ngay sau đó.
Giảm đầy bụng, lạnh bụng
Sả tươi thái lát, đun nước uống ấm sau bữa ăn. Cách này giúp tỳ vị được sưởi ấm, khí trong bụng vận hành trơn tru hơn, bớt cảm giác nặng bụng, ậm ạch.
Thư giãn gân cốt, giảm mỏi
Nước sả nấu đặc, pha ấm để ngâm chân buổi tối. Hơi ấm và tinh dầu thấm qua da giúp thư giãn, dễ ngủ hơn, nhất là với bà con hay lạnh chân tay.

Lưu ý kiêng kỵ
Sả tính ấm, nên bà con có cơ địa nhiệt, hay bốc hỏa, miệng khô, táo bón thì dùng vừa phải. Không nên lạm dụng uống nước sả quá đậm, quá nhiều trong ngày.
Phụ nữ mang thai hoặc người đang dùng thuốc điều trị bệnh nền, nếu muốn dùng sả thường xuyên với mục đích chữa bệnh, nên hỏi ý kiến thầy thuốc để tránh dùng sai thời điểm.
Dưỡng sinh – Hỗ trợ kết hợp
Để sả phát huy tốt vai trò dưỡng sinh, bà con nên kết hợp ăn uống ấm nóng, hạn chế đồ lạnh khi cơ thể đang yếu. Buổi tối, ngâm chân nước sả ấm, hít thở sâu, thả lỏng tâm trí cũng là cách nuôi dưỡng tạng phủ rất tốt.
Nếu bà con muốn dùng sả trong liệu trình cụ thể, phối hợp với các dược liệu khác cho phù hợp thể trạng từng người, có thể trao đổi trực tiếp với Lão qua Zalo 0972606773 để được tư vấn kỹ hơn, tránh dùng theo mách bảo chung chung.
Cây sả nhìn thì giản dị, nhưng giá trị lại không hề nhỏ. Điều quan trọng không phải dùng nhiều, mà là dùng cho đúng người, đúng lúc. Khi hiểu được tính nết của vị thuốc, bà con sẽ thấy Đông y rất gần gũi, như người bạn đồng hành trong đời sống hàng ngày.
Lão Tuấn – Tinh hoa y học dân tộc.

Lão gửi gắm đôi điều:
Đông y trị bệnh là khai thông khí huyết, điều hòa âm dương, dưỡng tạng phủ cho vững – có gốc mạnh thì ngọn mới bền!



