Thạch cao

Lão thấy nhiều bà con hay nhắc tới Thạch cao như một vị thuốc thanh nhiệt hiệu quả, nhưng lại ít người thực sự hiểu được cái lý, cái tánh và cái cách dùng sao cho đúng. Có người nghe tên liền nghĩ là dùng để giải nhiệt mùa hè, có người lại sợ uống vào “lạnh bụng”. Vậy rốt cuộc Thạch cao là vị thuốc thế nào, dùng ra sao, ai nên dùng, ai nên tránh? Hôm nay, Lão xin kể đôi điều để bà con mình tỏ tường hơn.

Lão hiểu tiếng lòng của bà con mình, luôn mong mỏi có giải pháp toàn diện giúp phục hồi sức khỏe, cải thiện bền vững!

Vui lòng để lại thông tin, Lão liên hệ bà con hỏi thăm chi tiết:

Họ tên

Số điện thoại

Gửi tư vấn

Thạch cao – vị thuốc “dương trong âm”, chỉ dùng khi cực nhiệt

Lão hay ví Thạch cao như một khối băng vững chãi, âm mà không tàng ẩn, hàn mà lại khắc nghiệt. Nó đặc biệt hiệu nghiệm với những chứng bệnh thuộc phần “dương minh thực nhiệt” – nghĩa là trong người đang có lửa bốc mạnh, miệng khô, sốt cao, rát họng, khát nước, vật vã bức rứt. Trong Bạch hổ thang – bài thuốc nổi tiếng của Đông y – Thạch cao chính là chủ dược, làm nhiệm vụ hạ nhiệt mạnh, thanh phế vị, chống tiêu khát, trừ đàm hỏa.

Lão nói rõ hơn cho bà con dễ hình dung: vị cay của Thạch cao giúp phát tán, làm cho mồ hôi ra, giải biểu, trị đau đầu – đặc biệt là những cơn đau đầu do phong nhiệt; còn vị ngọt giúp sinh tân dịch, làm dịu cơn khát, hoà hoãn tỳ vị đang bị kích thích do nhiệt tà. Bà con nào bị đau răng, viêm lợi do vị hỏa, hay bị nóng trong người gây đái buốt, tiểu rắt, cũng có thể dùng Thạch cao – nhưng phải đúng liều lượng, có gia giảm đi kèm và quan trọng là có người bắt mạch kê đơn.

Không phải ai cũng dùng được – Dùng sai là hại thân

Lão dặn rồi, không nên chỉ nhìn cái biểu hiện bên ngoài mà vội cho là “cần thanh nhiệt”. Thạch cao rất hàn, nên người tỳ vị hư hàn, ăn uống kém, bụng hay lạnh, đi ngoài lỏng thì tuyệt đối kiêng dùng. Bà con đang trong tình trạng suy nhược, huyết hư mà lại bị sốt nhẹ kiểu âm hư phát nhiệt – nếu uống Thạch cao chẳng khác nào đổ thêm lạnh vào tỳ thổ đang yếu, làm khí huyết càng thêm tổn thương.

Thạch cao kỵ Ba đậu, tránh dùng chung. Nó cũng “kỵ sắt”, tức là tránh nấu cùng các dụng cụ bằng sắt vì dễ sinh phản ứng không tốt. Nếu dùng chung bài thuốc có trứng gà sống thì càng phát huy tác dụng đưa thuốc vào kinh khí sâu hơn.

Cẩn trọng trong từng thời tiết, thể tạng – không phải cứ nóng là dùng

Bà con nhớ nhé, ngay cả trong tiết trời oi bức, cũng không phải ai cũng nên dùng Bạch hổ thang có Thạch cao. Có người khí hư, dương yếu – uống vào là bí tiểu, mỏi mệt, tân dịch không sinh mà còn mất. Đông Viên từng nói: “Trước tiết lập hạ mà uống nhiều Bạch hổ thang, tất sẽ sinh chứng đái không cầm được”. Câu này không phải lời dọa, mà là đúc kết sau nhiều ca lâm sàng, từ sự quan sát sâu sắc.

Lão hay nói với học trò: “Thuốc chẳng có tội – lỗi ở người dùng sai”. Thạch cao nếu biết cách dùng, biết thời điểm – sẽ là cứu tinh cho bao cơn sốt dữ. Nhưng nếu dùng bừa, theo trào lưu, theo cảm tính – thì chỉ tổ hại thân, hỏng tỳ vị, khô tân dịch.”

Cách dùng – Dùng sống mới đúng

Thạch cao chỉ dùng khi còn sống. Lúc ấy nó vẫn giữ được tính hàn mạnh mẽ, có thể thanh nhiệt, giáng hỏa hiệu quả. Nếu nung lên, Thạch cao biến thành dạng khan nước (CaSO₄.1/2H₂O), khi uống vào sẽ hút nước trong ruột – dễ gây táo bón, thậm chí tắc ruột. Lão gặp vài ca uống “thạch cao nung” không đúng, sau đó bụng trướng, không tiêu, phải đi cấp cứu – khổ lắm!

Lão Tuấn – Tinh hoa y học dân tộc

Nếu bà con thấy mình hay nóng trong, miệng khô, khát nước, sốt cao vật vã, đi tiểu buốt như “lửa đốt” – đừng vội dùng Thạch cao theo lời truyền miệng. Hãy để Lão bắt mạch, xem lưỡi, kiểm tra thể hư – thực, nhiệt – hàn cho rõ ràng rồi mới quyết định.

Bà con ở gần có thể tới Trung tâm Thuốc Dân Tộc để được Lão khám trực tiếp. Ai ở xa, cứ gửi hình ảnh lưỡi, triệu chứng cụ thể qua Zalo 0972.606.773 hoặc nhắn tin Messenger Lão Tuấn để Lão xem giúp cho bước đầu nhé.