Bàn về hậu thiên

Bà con thân mến,

Chúng ta ai cũng biết rằng trong cơ thể mỗi người, mỗi cơ quan có một vai trò vô cùng quan trọng, đặc biệt là bộ phận Tỳ Vị. Tỳ Vị được coi là cơ quan chủ yếu trong việc vận hóa các thức ăn, chính là nơi chuyển hóa dinh dưỡng thành khí huyết, nuôi dưỡng toàn thân. Cũng giống như trong thiên nhiên, nơi đất đai là nền tảng để mọi sinh vật phát triển, Tỳ Vị chính là “gốc” của sức khỏe, nuôi dưỡng sự sống trong cơ thể con người.

Đầu tiên, ta cần hiểu rõ một chút về cơ chế hoạt động của Tỳ Vị trong y học cổ truyền. Tỳ thuộc hành Thổ, có vai trò chủ yếu là vận hóa và sinh khí huyết, nuôi dưỡng các tạng phủ khác. Theo các sách cổ, cơm nước vào Vị, sẽ thấm nhuần ra sáu phủ, đồng thời qua các tạng để sinh ra khí. Tỳ Vị là gốc của mọi sự sống trong cơ thể, khi Tỳ Vị hư yếu, các cơ quan khác sẽ bị ảnh hưởng theo, từ đó sinh ra các chứng bệnh. Chính vì vậy, việc bảo vệ và duy trì chức năng Tỳ Vị rất quan trọng. Như lời trong kinh điển đã dạy: “Tỳ Vị khôn nguyên, muôn vật sinh ra từ đó.”

“Tỳ Vị là mẹ của muôn vật, nếu Tỳ Vị không khỏe mạnh, các cơ quan khác khó mà vận hành trơn tru.”

Lão Tuấn thường dặn dò bà con, khi chăm sóc sức khỏe, chúng ta phải chú trọng đến việc bảo vệ Tỳ Vị trước tiên. Đặc biệt là chế độ ăn uống hợp lý. Không phải cứ ăn nhiều là tốt, mà phải biết cách ăn, ăn đúng thời điểm, đúng món, và ăn đúng cách. Cũng giống như trong thiên nhiên, đất cần có sự ẩm ướt vừa phải để cây cối sinh sôi, Tỳ Vị cũng cần được “ôn nhuận”, không quá khô, nhưng cũng không quá ướt. Ăn uống không hợp lý, vội vàng, hay thiếu kiểm soát, sẽ làm cho Tỳ Vị bị tổn thương. Các dấu hiệu như đau bụng, đầy hơi, chậm tiêu, hay mệt mỏi, thậm chí là giảm cân đột ngột, có thể là lời báo động từ cơ thể rằng Tỳ Vị đang yếu, cần phải bổ sung.

Vậy khi Tỳ Vị bị yếu, bà con phải làm gì để phục hồi sức khỏe?

Trong Đông y, khi Tỳ Vị hư, chúng ta cần bổ sung khí huyết, cân bằng âm dương. Bài thuốc bổ Tỳ Vị thường sử dụng các vị thuốc có tác dụng kiện Tỳ, dưỡng Vị, tiêu hóa tốt như Bạch truật, Sài hồ, Địa hoàng, hay Đương quy. Lão Tuấn cũng hay dùng những bài thuốc gia giảm này cho những người gặp phải các chứng bệnh do Tỳ Vị suy yếu, từ đó cải thiện được tình trạng sức khỏe tổng thể.

“Tỳ Vị không khỏe, mọi thứ trong cơ thể đều không ổn, vì vậy hãy bảo vệ Tỳ Vị như bảo vệ sự sống của mình.”

Bà con nhớ rằng, Tỳ Vị không chỉ ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa mà còn liên quan mật thiết đến khí huyết, sức khỏe của tim, gan, thận. Vì vậy, không thể coi nhẹ chức năng này. Trong y học cổ truyền, không phải chỉ có thuốc mới giúp chữa bệnh, mà còn là những thay đổi trong chế độ ăn uống, thói quen sống và sự hiểu biết đúng đắn về cơ thể. Như Lão Tuấn vẫn thường nói, “Sống khỏe ngay tại nhà, chăm sóc cơ thể từ gốc, từ bên trong.”

Thêm vào đó, mỗi người cần lưu ý không nên sử dụng những loại thuốc hay phương pháp điều trị mà không phân biệt âm dương, khí huyết. Chữa bệnh phải hiểu cơ chế, dùng đúng bài thuốc, đúng cách, nếu không sẽ chỉ làm tình trạng bệnh thêm trầm trọng.

Lão Tuấn – Tinh hoa y học dân tộc