Cơ chế gây phù

Bà con thân mến! Hôm nay, Lão lại muốn chia sẻ một vấn đề quan trọng, không phải là chuyện xa lạ gì đâu, mà chính là cơ chế gây phù mà chúng ta thường gặp trong cuộc sống. Phù, như Lão hay nói, không phải chỉ là một sự sưng tấy đơn thuần, mà là một dấu hiệu phản ánh những bất thường trong cơ thể. Lão sẽ đưa bà con cùng đi sâu vào các cơ chế này, để từ đó hiểu rõ và phòng tránh cho chính mình.

Chúng ta bắt đầu với cơ chế trao đổi nước giữa mao mạch và gian bào. Cái này nghe có vẻ phức tạp, nhưng thực chất, nó liên quan rất nhiều đến sự cân bằng giữa áp lực thủy tĩnh và áp lực keo. Ở phần mao động mạch, áp lực thủy tĩnh đẩy nước ra ngoài, rồi đến một điểm cân bằng, và cuối cùng, ở phần mao tĩnh mạch, nước lại được đưa vào trong. Cả quá trình này, nếu có sự xáo trộn, có thể dẫn đến tình trạng phù mà chúng ta thường thấy.

Vậy cái gì làm tăng áp lực thủy tĩnh, khiến nước bị đẩy ra khỏi mạch nhiều hơn bình thường? Lão nói đơn giản nhé, đó chính là các trường hợp như suy tim phải, suy tim trái, hoặc những tình huống như chèn ép tĩnh mạch hay báng nước do xơ gan. Mỗi trường hợp đều có đặc điểm riêng, nhưng chung quy lại, chúng đều ảnh hưởng đến sự lưu thông máu và gây phù.

Giảm áp lực thẩm thấu keo huyết tương cũng là một nguyên nhân gây phù, bà con à. Lão hay gặp tình trạng này ở những người suy dinh dưỡng, suy gan, hay thậm chí là bệnh thận nhiễm mỡ, khi cơ thể không đủ protein, khiến nước dễ dàng thoát ra khỏi mạch và gây ra hiện tượng phù. Bà con nhớ là, dù là bệnh nhẹ hay nặng, nếu có sự bất thường về lượng protein trong cơ thể, thì phù rất dễ xuất hiện.

Tiếp theo, Lão muốn nhắc đến một cơ chế khác không kém phần quan trọng: tăng tĩnh mạch và sự thoát ra của protein. Khi protein thoát ra ngoài, làm tăng áp lực thẩm thấu keo ngoài gian bào, áp lực thủy tĩnh sẽ đẩy nước ra ngoài và gây phù. Điều này thường gặp trong những tình huống như dị ứng, viêm nhiễm hay thậm chí là những tổn thương do chiến tranh, như phù phổi do hít phải khí ngạt.

Lão cũng muốn nói thêm về một cơ chế nữa – đó là tăng áp lực thẩm thấu, khi tạo ra môi trường ưu trương. Đây là cơ chế mà thận, dưới sự điều hòa của Aldosterol, giữ nước lại trong cơ thể, gây phù. Bệnh nhân bị viêm cầu thận, suy thận hay hội chứng Cohn đều có thể gặp phải tình trạng này. Bà con phải đặc biệt chú ý khi có những triệu chứng như thế này, vì chúng có thể gây ra những vấn đề lâu dài cho cơ thể nếu không được điều trị kịp thời.

Cuối cùng, Lão muốn nhắc đến một nguyên nhân gây phù mà ít ai nghĩ đến: tắc nghẽn mạch bạch huyết. Khi ứ tắc, nước không thể thoát ra ngoài, làm tăng phù. Đây là nguyên nhân gặp trong các bệnh lý viêm bạch mạch, giun chỉ, hay các tình trạng liên quan đến bạch huyết. Lúc này, bà con sẽ thấy phù phát triển chậm, tổ chức xơ có thể hình thành nếu tình trạng này kéo dài.

Lão Tuấn – Tinh hoa y học dân tộc