Bác sĩ Lê Hữu Tuấn
Bác sĩ Lê Hữu Tuấn
Quản trị viên Lão Tuấn - Tinh hoa y học dân tộc 11/12/2025 lúc 16:57
Tưởng là chuyện nhỏ như mắt mỏi, bụng dưới đau âm ỉ, ai ngờ lại liên quan đến can khí – một căn nguyên sâu xa trong Đông y mà bà con hay bỏ qua 👇

Mạch Can xuất hiện ở ba bộ

Lão thấy nhiều bà con mình, nhất là mấy cô bác hay thức khuya, giận dỗi, cáu gắt… dạo này hay than: “Sao mắt nhức quá, bụng dưới cứ đau âm ỉ, trong người bực bội chẳng rõ vì sao”. Những triệu chứng nghe thì vụn vặt, nhưng trong Đông y, đó là dấu hiệu của chứng “Can khí có thừa”, thể hiện qua mạch Huyền.

Trong Y học cổ truyền, mạch huyền là biểu hiện của mộc khí mạnh, tức là can đang hoạt động quá mức. Mạch huyền mà đi cả ba bộ, bà con sẽ thấy mắt mờ, đau bụng dưới, người hay cáu bẳn – đó là can khí vượng. Nếu mạch huyền nhưng nhuyễn, tức là can bình hòa, lúc này không có tà, chỉ nên bổ nhẹ. Có khi mạch còn khẩn – tức gân căng, mạch cứng, là dấu hiệu gân cốt bị kích thích mạnh – nên chữa bằng cách bình can tức phong.

Ảnh đại diện
Lão hiểu tiếng lòng của bà con mình, luôn mong mỏi có giải pháp toàn diện giúp phục hồi sức khỏe, cải thiện bền vững!

Vui lòng để lại thông tin, Lão liên hệ bà con hỏi thăm chi tiết:

Can khí vượng – chuyện không chỉ ở cái gan

Can chủ tàng huyết, khai khiếu ra mắt, chủ cân – tức gân cơ. Nên khi can khí vượng, nó không chỉ ảnh hưởng tới tính khí mà còn gây rối loạn ở mắt, bụng dưới, gân cốt. Mắt có thể mờ, đau, nước mắt chảy không ngừng – nhất là khi tức giận. Người xưa gọi là “kéo màng che con ngươi”, cũng là do phong nhiệt từ can công lên.

Nếu mạch khẩn mà căng gấp, có thể bị co gân, chân tay run rẩy, người khó duỗi. Đấy là can đang không điều huyết được xuống gân, huyết bị ứ trệ – khi ấy, cần dẫn huyết về can kinh, bổ can hoạt huyết cho thông kinh lạc.

Chớ coi thường những thay đổi nhỏ

Can mạch mà sắc – nghĩa là mạch khô như đứt đoạn – là dấu hiệu huyết hư. Bà con thấy vùng sườn tức, gân sưng, người mệt, nên bổ huyết, dưỡng can. Nếu thấy mạch hoạt – biểu hiện can nhiệt – thì hay liên quan tới mắt đỏ, đầu căng tức, mắt lóa… Lúc này cần sơ can, tả nhiệt mà bổ cả âm.

Nhiều người tới khám, Lão còn thấy mạch Trầm – Huyền – Thực – Khẩn, hỏi kỹ thì đúng là có đau bụng dưới, đi ngoài lẫn máu, bụng trướng – đấy là chứng “huyễn tích”. Lúc này, cần ôn trung, tán hàn, hóa tích, đưa khí huyết lưu thông trở lại.

Ngược lại, nếu mạch phù quá, gân yếu, người mềm nhũn – là mộc suy, tức can yếu, khí kém. Mắt lúc này nhìn lâu thì lóa, hiện đom đóm. Đây là thể can hư, cần bổ khí, an thần nhẹ nhàng, giúp gân cốt có sức nâng đỡ trở lại.

Can là nơi dễ động phong, sinh hỏa. Chỉ cần tâm trạng bất ổn, ăn uống thất thường, làm việc quá sức – là can dễ bị thương tổn. Mạch can vì thế mà biến hóa, dẫn tới bao triệu chứng rối loạn tưởng chừng không liên quan, nhưng thực chất lại cùng một gốc. Đó là điều Lão luôn nhắc bà con: “Không chỉ nghe mạch mà phải nghe người”.

Lão Tuấn – Tinh hoa y học dân tộc

Nếu bà con thấy mình hay bị mỏi mắt, tức sườn, đau bụng dưới, tâm trạng bất ổn… thì đừng chủ quan. Hãy để Lão trực tiếp bắt mạch, xem lưỡi, nghe bệnh – vì mỗi người mỗi mạch, thuốc phải gia giảm đúng thể mới mong cải thiện được.

Để tiện cho bà con, Lão có thể thăm khám tại Zalo 0972.606.773 hoặc qua Messenger Lão Tuấn. Gửi Lão ảnh lưỡi, tình trạng bệnh, Lão sẽ chẩn đoán bước đầu và hướng dẫn cụ thể.

Chia sẻ bài viết mạng xã hội:
BS CKII. TTUT Lê Hữu Tuấn
BS CKII. TTUT Lê Hữu Tuấn

Lão gửi gắm đôi điều:

Đông y trị bệnh là khai thông khí huyết, điều hòa âm dương, dưỡng tạng phủ cho vững – có gốc mạnh thì ngọn mới bền!