Tọa Đàm “Bảo Tồn Di Sản Thuốc Nam – Giữ Hồn Thiêng Dân Tộc” Tại Lễ Kỷ Niệm 10 Năm Trung Tâm Thuốc Dân Tộc TP.HCM

Với hơn 40 năm gắn bó với y học cổ truyền (YHCT), Lão tự hào khi được cùng các danh y, lương y đầu ngành ngồi lại, chia sẻ tâm huyết về kho tàng thuốc Nam quý giá của dân tộc. Thuốc Nam không chỉ là những bài thuốc chữa bệnh, mà còn là hồn cốt văn hóa Việt, là di sản cha ông để lại. Nhưng bà con ơi, nếu không giữ gìn ngay, thuốc Nam dễ mai một trước làn sóng y học hiện đại.

Tọa Đàm “Bảo Tồn Di Sản Thuốc Nam” – Ngọn Lửa Gìn Giữ Hồn Dân Tộc

Bà con ơi, Lão đã gắn bó với Trung tâm Thuốc Dân Tộc từ những ngày đầu, khi nghỉ hưu mà lòng vẫn đau đáu với nghề, với những bài thuốc Nam quý hơn vàng mà cha ông để lại. 

Tọa đàm hôm ấy không chỉ là một buổi gặp mặt, mà là nơi những người con đất Việt cùng ngồi lại, bàn chuyện lớn: Làm sao để thuốc Nam không bị mai một, làm sao để những cây thuốc, bài thuốc của cụ Tuệ Tĩnh, Hải Thượng Lãn Ông vẫn sống mãi trong đời sống hôm nay.

Sự kiện quy tụ các bậc thầy thuốc lão làng, như Thầy thuốc ưu tú Nguyễn Đức Đoàn – nguyên Vụ trưởng Vụ Y học cổ truyền Bộ Y Tế, Tiến sĩ Bác sĩ Nguyễn Thị Vân Anh – Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Phát triển Y học Dân tộc Tradimec, và cả Lão – Thầy thuốc ưu tú, Bác sĩ CKII Lê Hữu Tuấn, Phó Giám đốc chuyên môn Trung tâm Thuốc Dân Tộc. 

Chúng tôi ngồi đó, không chỉ để ôn lại những giá trị xưa, mà còn để cảnh tỉnh: Nếu không hành động ngay, di sản thuốc Nam có nguy cơ bị lãng quên trước sự lấn lướt của y học hiện đại.

Thuốc Nam – Di Sản Văn Hóa, Tinh Hoa Chữa Bệnh

Bà con có biết, thuốc Nam không chỉ là những cây thuốc mọc trên đồng, trên núi, mà là cả một kho tàng tri thức, văn hóa của người Việt. 

Từ ngàn năm trước, các danh y như cụ Tuệ Tĩnh với Nam dược thần hiệu, cụ Hải Thượng Lãn Ông với Y tông tâm lĩnh, hay các bậc tiền bối như Hoàng Đôn Hòa, Nguyễn Đại Năng đã để lại những bài thuốc quý, chữa lành bao thế hệ. 

Thuốc Nam là cách người Việt chúng ta hòa mình với thiên nhiên, dùng cây cỏ quê hương để trị bệnh, từ những chứng đơn giản như cảm mạo, đau bụng, đến những bệnh nan y như rối loạn mỡ máu, gan nhiễm mỡ.

Thầy thuốc Nguyễn Đức Đoàn, người mà Lão kính trọng như bậc thầy, chia sẻ trong tọa đàm: “Thuốc Nam không chỉ là thuốc, mà là hồn thiêng dân tộc. Mỗi cây thuốc, mỗi bài thuốc là một câu chuyện về đất trời, về con người Việt Nam.” Thầy kể về Hội đồng Nhị Thập Bát Tú những năm 1960, khi 28 vị lương y danh tiếng cùng nhau sưu tầm, ghi chép gần 3000 phương thuốc Nam trong Nam Y Nghiệm Phương. 

Lão nghe mà rưng rưng, vì chính những nỗ lực ấy đã giữ cho thuốc Nam không bị thất truyền, để hôm nay Lão và bà con vẫn được thụ hưởng những bài thuốc quý.

Nhưng bà con ơi, thuốc Nam quý là thế mà đang dần bị lãng quên. Cây thuốc như thất diệp nhất chi hoa, ba kích, hoàng kỳ ngày càng khan hiếm vì khai thác quá mức. Nhiều bí truyền bị giữ kín, thậm chí “thần thánh hóa”, khó phổ biến. Lão xót lắm, nếu không bảo tồn ngay, mai sau con cháu chỉ còn nghe tên mà chẳng thấy cây, chẳng biết bài thuốc.

Thách Thức Và Giải Pháp Bảo Tồn Thuốc Nam

Tiến sĩ Nguyễn Thị Vân Anh chia sẻ thêm: “Thuốc Nam hiệu quả, nhưng thiếu nghiên cứu khoa học bài bản, chưa được chuẩn hóa. Một số bí truyền bị che giấu, làm khó phổ biến. Quan niệm về thuốc Nam giữa các thầy thuốc cũng chưa thống nhất, khiến người dân hoang mang!”

Tiến sĩ Nguyễn Thị Vân Anh đã chỉ ra những khó khăn mà Lão cũng day dứt bấy lâu. Nhiều bài thuốc Nam vẫn chỉ được truyền miệng, dựa vào kinh nghiệm, chưa có nghiên cứu khoa học bài bản để chứng minh hiệu quả. Có những bí kíp bị giữ kín, thậm chí bị thần thánh hóa, khiến việc phổ biến trở nên khó khăn. 

Chưa kể, y học hiện đại đang lấn át, khiến nhiều người trẻ quay lưng với thuốc Nam, xem đó là thứ “cũ kỹ”. Lão đau lòng lắm, vì nếu không hành động, kho tàng này sẽ dần tan biến như sương sớm.

Để giữ gìn di sản thuốc Nam, Viện Tradimec và Trung Tâm Thuốc Dân Tộc đang triển khai nhiều dự án tâm huyết.

Lão tin rằng, những dự án này là minh chứng cho sức mạnh của thuốc Nam: vừa chữa bệnh, vừa an toàn, không hại gan thận. Thuốc Nam không chỉ sống sót mà còn tỏa sáng, mang lại sức khỏe cho bà con.

Lão và Trung tâm Thuốc Dân Tộc – Gìn giữ và lan tỏa thuốc Nam

Bà con ạ, Lão chọn gắn bó với Trung tâm Thuốc Dân Tộc vì nơi đây không chỉ chữa bệnh, mà còn là nơi gìn giữ, bảo tồn y học cổ truyền. Trung tâm đã sưu tầm hơn 100 bài thuốc Nam, phân tích kỹ lưỡng để kết hợp với y học hiện đại, hoàn thiện những phương pháp điều trị vừa an toàn, vừa hiệu quả. 

Mỗi bệnh nhân đến với Trung tâm, Lão xem như người nhà, cẩn thận thăm khám, kê đơn, từ những bệnh mãn tính như viêm da, đau dạ dày, đến xương khớp, tim mạch…

Bà con ơi, thuốc Nam là tài sản quý của dân tộc, là hồn cốt của văn hóa lúa nước, của 54 dân tộc anh em. Y học hiện đại có thể chữa được bệnh cấp tính, nhưng với những bệnh mãn tính, rối loạn chuyển hóa, thuốc Nam mới là chìa khóa bền vững. 

Lão kêu gọi bà con, hãy tin vào thuốc Nam, hãy tìm hiểu và sử dụng những bài thuốc từ cây cỏ quê hương. Các con cháu, các bạn trẻ, hãy học hỏi, nghiên cứu để giữ gìn di sản này. Còn đồng nghiệp của Lão, hãy cùng nhau đưa thuốc Nam lên một tầm cao mới, để nó không chỉ là niềm tự hào mà còn là giải pháp chăm sóc sức khỏe cho tất cả mọi người.

Lão và Trung tâm Thuốc Dân Tộc sẽ tiếp tục hành trình này, không ngừng nghiên cứu, ứng dụng và lan tỏa giá trị của thuốc Nam.

Lão Tuấn - Trung tâm Thuốc Dân Tộc