Bình vị tán (Hòa tễ cục phương)

Bà con thân mến, hôm nay Lão muốn chia sẻ với các bà con một bài thuốc vô cùng quen thuộc nhưng lại vô cùng hiệu quả trong việc điều trị các bệnh lý về tỳ vị, giúp cải thiện tình trạng đầy bụng, khó tiêu, và những triệu chứng liên quan đến tỳ vị thấp trệ.

Trong Đông y, vấn đề tỳ vị thấp trệ rất hay gặp, đặc biệt là những ai ăn uống không điều độ, thói quen sinh hoạt không lành mạnh, khiến cho khí huyết không lưu thông, dẫn đến tình trạng đầy bụng, mệt mỏi, và khó tiêu. Các biểu hiện này nếu không được điều trị sớm sẽ dần dần ảnh hưởng đến sức khỏe toàn diện.

Thành phần chính của bài thuốc gồm:

• Thương truật: 6 – 12g, giúp kiện tỳ, táo thấp – là vị thuốc chủ đạo trong bài.
• Cam thảo (sao): 4g, tác dụng điều hòa tỳ vị, tạo sự hài hòa trong cơ thể.
• Hậu phác: 4 – 12g, có tác dụng trừ thấp, giảm cảm giác đầy bụng, khó tiêu.
• Trần bì: 4 – 12g, giúp lý khí, hóa trệ, giúp hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn.

Bài thuốc này có thể được sử dụng theo hai cách. Một là dùng dưới dạng thuốc tán bột mịn, mỗi lần uống từ 6-12g, pha với nước sắc gừng và táo để dễ dàng hấp thụ. Hai là có thể sắc uống theo nguyên phương, điều chỉnh lượng thuốc tùy vào tình trạng bệnh.

Tác dụng của bài thuốc:

Bài thuốc này giúp kiện tỳ táo thấp, hành khí đạo trệ, làm giảm cảm giác đầy bụng, khó tiêu. Nó cũng giúp giảm mệt mỏi, nôn, buồn nôn, và cải thiện tình trạng đại tiện lỏng. Đặc biệt, bài thuốc có thể ứng dụng trong những trường hợp tỳ vị thấp trệ lâu ngày, gây ra triệu chứng mệt mỏi, cơ thể nặng nề, không muốn ăn uống.

Giải thích về các vị thuốc:

Thương truật là vị thuốc chủ đạo giúp kiện tỳ và táo thấp, nhờ đó cải thiện chức năng tiêu hóa. Hậu phác có tác dụng trừ thấp, giảm đầy hơi, là vị thuốc không thể thiếu trong các bài thuốc điều trị tỳ vị thấp trệ. Trần bì giúp lý khí và hóa trệ, từ đó giúp khí huyết lưu thông, cơ thể nhẹ nhõm hơn. Còn Cam thảo thì giúp điều hòa tỳ vị, tăng cường sức khỏe tổng thể, không để tỳ vị bị hư tổn quá mức.

Ứng dụng lâm sàng:

Bài thuốc này có thể dùng cho những người mắc phải các chứng tỳ vị thấp trệ, với các triệu chứng như đầy bụng, mệt mỏi, ăn uống kém, rêu lưỡi trắng dày, hoặc đại tiện lỏng. Trường hợp có thấp nhiệt nặng có thể gia thêm Hoàng cầm và Hoàng liên, còn nếu có thực tích bụng đầy, đại tiện táo kết, có thể gia thêm Đại phúc bì, La bạc tử, Chỉ xác để hạ khí và thông tiện.

Với những ai bị bên trong thấp trệ kết hợp với ngoại cảm, bài thuốc này cũng rất hiệu quả. Chỉ cần gia thêm Hoắc hương và Chế Bán hạ để giải biểu, hóa trọc là có thể giảm nhẹ các triệu chứng như nôn, bụng đầy, sốt, sợ lạnh. Một bài thuốc đặc biệt mà Lão hay dùng gọi là “Sài bình thang”, rất hiệu quả trong các trường hợp sốt rét.

Lão vẫn thường chia sẻ với bà con, bài thuốc này không chỉ chữa bệnh mà còn là cách để cơ thể chúng ta tự điều chỉnh lại chính mình. Chính vì thế, khi sử dụng bài thuốc này, bà con nhớ kết hợp với lối sống lành mạnh và chế độ ăn uống khoa học để đạt hiệu quả tối ưu.

Lưu ý:

Bài thuốc có vị đắng cay, ôn táo, có thể làm tổn thương tân dịch, âm huyết nếu sử dụng lâu dài hoặc không đúng cách. Do đó, bà con cần dùng thận trọng, đặc biệt là đối với phụ nữ có thai.

Lão Tuấn – Tinh hoa y học dân tộc