Mất ngủ mỗi khi trái gió trở trời, nguyên nhân do đâu?

Bà con thân mến,

Lão thấy dạo gần đây, mỗi khi mùa mưa bão tới, khí hậu thời tiết thay đổi, lại có rất nhiều bà con nhắn tin hỏi Lão về chứng mất ngủ. Cũng phải thôi, trời trở gió, người ta dễ bần thần, trằn trọc, giấc ngủ vì thế mà chẳng yên. Có người nghĩ do lo nghĩ chuyện cơm áo gạo tiền, người lại đổ tại do ăn uống, rượu chè. Nhưng với con mắt Đông y, lão nói thật – mất ngủ không chỉ là chuyện tâm trí đâu!

Lão từng gặp nhiều người… cứ nghĩ do stress, hoá ra là Tỳ yếu, Can uất

Hồi còn công tác tại viện, lão có chữa cho một ông cụ ngoài bảy mươi – cụ gầy gò, đêm nào cũng thức trắng, mắt trũng sâu, tinh thần bải hoải. Cả nhà tưởng cụ trầm cảm vì vợ mới mất. Nhưng sau khi bắt mạch, Lão nhận ra rõ mồn một: Tỳ hư – Can uất – Thận yếu. Ba cái gốc rễ ấy rối loạn, bảo sao thần khí yên ổn mà ngủ được?

Lão dặn rồi, không nên chỉ nhìn cái biểu hiện bên ngoài – mất ngủ là ngọn, nhưng gốc là ở khí huyết, ở lục phủ ngũ tạng vận hành ra sao.

Trong Đông y, mất ngủ là rối loạn của thần – mà “thần” thì không tự sinh

Bà con nhớ nhé, giấc ngủ yên là khi “tâm an – thần tịnh”. Nhưng “thần” muốn yên thì phải được dưỡng nuôi từ Tâm, Tỳ, Can, Thận. Mỗi tạng suy một kiểu, gây mất ngủ mỗi dạng.

• Tỳ hư: Ăn kém, bụng chướng, mỏi mệt. Tỳ yếu thì khí huyết sinh ra chẳng đủ để nuôi Tâm, thần bị đói, ngủ sao được.
• Can uất: Tâm trạng dễ cáu, hay thở dài, đêm nằm hay mộng mị, trằn trọc. Can mà không thư thì khí không thông, thần không yên.
• Thận hư: Lưng đau, đầu gối mỏi, ù tai, đi tiểu đêm nhiều. Thận chủ tàng tinh, tinh không đủ thì thần tán, dẫn tới mất ngủ kéo dài.

Vì sao lại như vậy? Trong Đông y lý giải rằng – mỗi tạng trong cơ thể là một mắt xích liên hoàn. Nếu Tỳ không sinh khí, Can không điều tiết, Thận không giữ tinh, thì Tâm sao đủ sức dưỡng thần? Thế là mất ngủ thành mãn tính, thuốc ngủ cũng chẳng giúp được bao nhiêu.

Lão Tuấn thường dặn: "Muốn ngủ ngon, đừng chăm chăm tìm thuốc ngủ!"

Nhiều bà con tìm tới lão, xin đơn thuốc an thần. Nhưng Lão không chiều theo. Vì thuốc ngủ chỉ giúp yên tạm thời, chứ không sửa được gốc. Đông y chữa mất ngủ là phải dưỡng từ gốc – điều hoà tạng phủ, an thần bằng chính sức mạnh tự nhiên của cơ thể.

Lão thường dùng bài thuốc kết hợp các vị như: Toan táo nhân, Viễn chí, Phục thần, Hoàng kỳ, Long nhãn, Táo nhân sao… Mỗi người một cơ địa, nên phải bắt mạch, gia giảm cho phù hợp. Nhưng chung quy là phải:

1. Kiện Tỳ sinh khí huyết – để tâm có cái mà dưỡng thần.
2. Sơ Can giải uất – để khí huyết lưu thông, tâm trạng an hòa.
3. Bổ Thận – để tinh đủ, thần yên, giấc ngủ sâu.

***Lão có chia sẻ về bài thuốc mất ngủ rồi, bà con ghé bài viết này đọc tham khảo thêm nhé: Bài thuốc thang gia giảm trị Mất ngủ

Ngủ là sự tự nhiên, chứ không phải thứ phải “ép” bằng thuốc. Lão hay nói: “Cơ thể như cánh đồng – phải vun gốc, tưới rễ, thì cây mới đâm chồi nở hoa. Giấc ngủ cũng vậy, phải dưỡng bên trong thì mới có yên bên ngoài”.

Chăm ngủ cũng là một nghệ thuật – cần cả thói quen và tâm thế

Lão hay dặn bà con vài điều nhỏ mà rất nên nhớ:

• Đừng ăn no sát giờ ngủ, bụng no thì tâm chẳng tĩnh.
• Tắt điện thoại, không xem phim hành động hay tin thời sự trước giờ ngủ – khiến thần hoảng, tâm loạn.
• Mỗi tối trước ngủ, xoa huyệt Ấn đường, Thái dương, Túc tam lý – để dẫn khí về tâm, giúp thần an ổn.
• Trà thảo mộc nhẹ nhàng – như tâm sen, lá vông, lạc tiên – cũng giúp tâm yên, ngủ sâu.

Đặc biệt, mùa trở trời, bà con nhớ giữ ấm cổ – gáy – bàn chân. Lạnh chỗ này, khí nghẽn chỗ kia, cũng đủ khiến đêm ngủ chập chờn, sáng dậy mỏi mệt.

Lời lão dặn trước khi bà con tắt đèn

Giấc ngủ là món quà trời ban, mà ta phải biết gìn giữ. Mất ngủ lâu ngày, không chỉ là uể oải mà còn sinh bệnh – cao huyết áp, suy nhược thần kinh, tim mạch cũng từ đó mà ra. Bà con đừng chủ quan, cũng đừng vội dùng thuốc tây cho dễ. Hãy để Lão và Y học cổ truyền đồng hành cùng bà con – chữa từ gốc, dưỡng từ sâu, để giấc ngủ trở lại bình yên như thuở chưa có lo toan.

Lão Tuấn – Tinh hoa y học dân tộc