Viêm dạ dày mạn tính: Bệnh của thói quen và tỳ vị hư tổn

Bà con thân mến,

Lão thấy nhiều người tới khám, than thở rằng dạ dày cứ âm ỉ đau, ăn vào lại đầy chướng, có khi ợ chua nóng rát, có người lại sút cân mà chẳng hiểu vì sao. Khám ra mới hay – viêm dạ dày mạn tính, cái bệnh nghe tưởng chừng đơn giản, nhưng lại khiến bao người khổ sở.

Hôm nay, lão muốn kể bà con nghe rõ ngọn ngành căn bệnh này dưới góc nhìn y học cổ truyền, để ai mắc phải còn biết đường mà dưỡng, chủ động mà phòng.

Viêm dạ dày mạn tính theo Đông y

Trong y học cổ truyền, dạ dày gọi là “Vị”, cùng với “Tỳ” tạo thành trung tiêu – nơi tiếp nhận và vận hóa thức ăn. Khi tỳ vị khỏe mạnh thì ăn uống ngon miệng, tiêu hóa trơn tru. Nhưng nếu bị ngoại tà xâm nhập, nội thương do lo nghĩ nhiều, hoặc ăn uống thất điều, tỳ vị suy yếu, khí trệ huyết ứ thì lâu ngày sinh ra chứng vị quản thống – tức đau vùng thượng vị, mà y học hiện đại gọi là viêm dạ dày mạn.

Lão dặn rồi, cái bệnh dạ dày không chỉ ở cái ăn mà còn ở cái tâm. Ăn nhanh, ăn vội, lo âu, thức khuya… đều là kẻ địch với dạ dày cả.

Những triệu chứng bà con cần lưu tâm

• Đau âm ỉ vùng thượng vị, nhất là sau ăn hoặc khi đói.
• Đầy chướng, ợ hơi, ợ chua, ăn vào thấy nặng bụng.
• Buồn nôn, nôn khan, có khi kèm theo mệt mỏi, chán ăn.
• Miệng nhạt, đắng miệng, lưỡi rêu trắng hoặc vàng, mạch hoãn hoặc huyền sác.

Đây là những dấu hiệu thường gặp mà lão đã chứng kiến qua nhiều năm hành nghề. Nhưng bà con nhớ, mỗi người một thể trạng – không ai giống ai cả, nên đừng tự ý uống thuốc theo người khác.

Nguyên nhân gây viêm dạ dày theo Đông y

1. Tỳ vị hư hàn: Người ăn uống không điều độ, dùng đồ sống lạnh nhiều, khiến tỳ dương suy, vận hóa kém, sinh đàm thấp tích tụ.
2. Can khí uất kết: Người hay lo âu, tức giận, stress kéo dài khiến khí trệ, can khí phạm vị – gây đau, đầy, khó tiêu.
3. Vị âm hư, nhiệt tích: Người hay thức khuya, dùng nhiều chất kích thích (rượu bia, cà phê) khiến vị âm khô tổn, nhiệt hóa – gây nóng rát, trào ngược.

Lão hay nói với bà con: “Bệnh dạ dày là bệnh của tâm – ăn sao, sống sao thì dạ dày nó phản ánh như vậy đấy”.

Hướng xử trí bằng Y học cổ truyền

Với viêm dạ dày mạn tính, điều quan trọng nhất là xác định đúng thể bệnh, rồi dùng thuốc thang gia giảm phù hợp. Thường sẽ đi theo các nguyên tắc:

• Kiện tỳ hòa vị: Dành cho thể tỳ vị hư hàn – dùng các vị như bạch truật, cam thảo, đẳng sâm, trần bì, sa nhân…
• Sơ can lý khí: Dành cho thể can khí uất – phối hợp hương phụ, sài hồ, chỉ thực, hậu phác…
• Dưỡng âm thanh vị: Dành cho thể vị âm hư – dùng mạch môn, sa sâm, bạch thược, sinh địa…

Lão không khuyến khích bà con tự dùng đơn thuốc bừa bãi, vì dễ trúng thể thì tốt, lệch thể thì sinh họa.

Dưỡng sinh & ăn uống đúng cách

• Ăn chậm, nhai kỹ, đúng giờ – tránh bỏ bữa hay ăn muộn.
• Tránh thực phẩm cay nóng, rượu bia, cà phê, đồ ăn chiên xào nhiều dầu mỡ.
• Tập thở bụng sâu, tập khí công nhẹ nhàng, giữ tâm an tịnh.
• Ngủ sớm, giảm căng thẳng, tránh làm việc quá sức hoặc suy nghĩ tiêu cực.

Những điều tưởng chừng nhỏ bé ấy, lại là mấu chốt để cái dạ dày được yên ổn.

Viêm dạ dày không phải bệnh nan y, nhưng nếu để lâu, chữa sai thì dễ sinh biến chứng – từ trào ngược thực quản tới loét, thậm chí ung thư. Lão luôn nhắc, bệnh thì có thể chữa, nhưng cái nếp sống sai thì phải tự bà con điều chỉnh lại. Mà điều chỉnh đúng, thì cơ thể tự sẽ hồi phục.

Ai đang đau âm ỉ vùng bụng trên, ăn uống kém, hay ợ nóng ợ chua thì đừng chủ quan. Có thể gửi hình ảnh lưỡi, đơn thuốc cũ, hoặc gọi trực tiếp để lão xem xét kỹ hơn.

Liên hệ qua Zalo 0972.606.773 hoặc Messenger Lão Tuấn, Lão sẽ tư vấn kỹ hơn từng trường hợp cụ thể.

Lão Tuấn – Tinh hoa y học dân tộc