Nóng Rát Ở Má Trong Bàn Chân

Nóng rát ở má trong bàn chân, cảm giác như “bốc hỏa” mỗi khi đứng lâu hoặc về đêm – tưởng chuyện nhỏ, nhưng lại là dấu hiệu cơ thể đang kêu cứu. Tây y gọi đây là biểu hiện thường gặp trong các bệnh như BỆNH THẦN KINH NGOẠI BIÊN, SUY TĨNH MẠCH CHI DƯỚI và RỐI LOẠN CHUYỂN HÓA ĐƯỜNG (tiền đái tháo đường hoặc đái tháo đường thực thụ). Khi dây thần kinh bàn chân bị tổn thương, dòng máu nuôi kém hoặc khí huyết ứ trệ, cảm giác nóng rát, châm chích, bỏng buốt sẽ xuất hiện – có người ví như đang “dẫm lên than”.

Bệnh thần kinh ngoại biên

Theo Tây y, đây là hậu quả của việc các dây thần kinh nhỏ ở bàn chân bị tổn thương do tiểu đường, rượu, thuốc, hay thiếu vitamin nhóm B. Khi đó, cảm giác nóng rát, tê buốt, kim châm, thậm chí đau như bỏng xuất hiện nhiều về đêm. Tây y dùng thuốc giảm đau thần kinh, vitamin nhóm B hoặc thuốc giãn mạch, nhưng chỉ làm dịu chứ khó phục hồi hoàn toàn.

Đông y lại nhìn nhận khác: chân nóng là do “thận âm hư, hỏa vượng”, khí huyết không điều hòa, phần dương khí xông xuống dưới mà phần âm không đủ giữ lại. Nói dân gian là “lửa trong người bốc xuống chân”. Cách chữa là “bổ âm – dưỡng huyết – thông lạc”, giúp chân được mát mà vẫn có lực. Lão hay dùng các vị như sinh địa, hoài sơn, đan sâm, ngưu tất, kèm xoa bóp bấm huyệt dũng tuyền, thái khê mỗi tối để thông khí huyết.

Bà con nên tránh ngồi một chỗ quá lâu, ngâm chân nước ấm gừng muối trước khi ngủ, và kiểm tra đường huyết định kỳ để tránh biến chứng nặng hơn.

Suy tĩnh mạch chi dưới

Khi máu dồn xuống chân mà không được đưa ngược lên tim tốt, mạch máu bị giãn, thành mạch yếu, gây ứ máu, sinh cảm giác nóng ran, nặng chân, rát bỏng vùng bàn chân. Tây y có thể dùng thuốc tăng trương lực tĩnh mạch hoặc mang vớ y khoa, nhưng nếu khí huyết yếu thì vẫn tái phát.

Trong Đông y, suy tĩnh mạch là do “khí hư huyết trệ”, máu không được đẩy đi đều. Cần “bổ khí – hoạt huyết” để khí khỏe đẩy máu về tim. Bài thuốc cổ truyền như Hoàng kỳ, Xuyên khung, Ích mẫu, Hồng hoa thường được Lão vận dụng, kết hợp châm cứu hoặc cứu ngải vùng cẳng chân để thông huyết mạch, giảm cảm giác bỏng rát.

Lão dặn, bà con nên kê chân cao khi ngủ, tránh ngồi bắt chéo chân, tập co duỗi cổ chân đều đặn mỗi giờ nếu phải đứng hay ngồi lâu.

Rối loạn chuyển hóa đường

Nhiều người mới “tiền đái tháo đường” đã thấy chân nóng như lửa, đêm phải thò chân ra ngoài chăn mới ngủ được. Tây y giải thích do đường huyết cao làm tổn thương vi mạch, giảm nuôi dưỡng dây thần kinh ngoại biên. Điều chỉnh đường máu, ăn kiêng và luyện tập là bắt buộc.

Đông y gọi đây là “tiêu khát chứng” – tạng thận và tỳ yếu, âm dịch hao tổn. Lão thường phối hợp thuốc “tư âm – thanh nhiệt – sinh tân” như mạch môn, thiên hoa phấn, tri mẫu, kèm dưỡng sinh nhẹ nhàng và xoa bóp lòng bàn chân trước ngủ để ổn định khí huyết, giúp hỏa lắng xuống.

Bà con nhớ, chân nóng không đơn thuần là “nhiệt”, mà là mất cân bằng giữa hỏa và huyết. Nếu để lâu, tổn thương thần kinh sẽ không hồi phục được.

Nếu ở xa hoặc chưa tiện đi khám, bà con có thể gửi triệu chứng hoặc hình ảnh bàn chân qua Zalo 0972606773 để Lão xem giúp và tư vấn kỹ hơn.

Lão Tuấn – Tinh hoa y học dân tộc