Ăn trưa quá giờ không chỉ đói bụng mà hao tổn khí huyết

Vì sao ăn trưa đúng giờ lại quan trọng?

Theo quan niệm của Y học cổ truyền, con người phải thuận theo âm dương ngũ hành, thuận theo thời khắc tự nhiên để giữ cho tạng phủ được điều hòa. Trong 12 giờ khí huyết vận hành theo đồng hồ sinh học của Đông y, từ 11 giờ trưa đến 13 giờ là lúc khí của Tỳ mạnh nhất – đó là lúc cơ thể cần được tiếp nhận dinh dưỡng để sinh tân, hóa khí, nuôi dưỡng toàn thân.

Lão thường nói: “Giờ Tỳ vận hành mà không có thức ăn thì chẳng khác gì xe đang chạy mà không có xăng, chỉ tổ hư máy mà thôi.”

Ăn đúng giờ trưa giúp Tỳ Vị hấp thu tốt, giúp tiêu hóa thuận lợi. Ngược lại, ăn trưa muộn dễ khiến Tỳ Vị suy yếu, lâu ngày sinh chứng đầy bụng, ăn không tiêu, mệt mỏi rã rời – đó là biểu hiện ban đầu của tổn thương khí huyết.

Ăn trưa muộn dễ sinh bệnh gì?

Lão đã từng gặp không ít bà con đến khám, than mệt mỏi kéo dài, đau đầu, da xám, tinh thần uể oải. Hỏi ra mới biết do làm việc liên tục, ăn trưa muộn ngày này qua tháng khác. Những biểu hiện này trong Đông y gọi là “Khí hư, Huyết trệ”.

• Khí hư: Cơ thể thiếu năng lượng, dễ mệt, hơi thở yếu, làm việc kém tập trung.
• Huyết trệ: Máu huyết không thông, da dẻ xám xịt, hay đau đầu, đau bụng, nữ giới dễ rối loạn kinh nguyệt.
• Tỳ hư: Ăn uống kém ngon, bụng trướng, đại tiện không đều, miễn dịch suy giảm.

Trong y lý cổ, Tỳ là gốc của hậu thiên, là nguồn sinh khí huyết. Ăn trưa sai giờ chính là phá hỏng cái gốc ấy, chẳng khác nào cây đang vươn lá thì bị chặt rễ giữa chừng.

Làm sao để khôi phục khí huyết tổn hao?

Bà con nhớ nhé, không phải cứ ăn bù là được. Đông y chú trọng điều dưỡng, dưỡng từ gốc, chứ không chạy theo ngọn. Muốn phục hồi khí huyết sau thời gian ăn uống thất thường, cần kết hợp:

1. Ăn đúng giờ: Cố gắng ăn trưa trong khoảng 11h – 12h00, nhẹ nhàng, ấm nóng.
2. Dưỡng Tỳ vị: Dùng các món như cháo ý dĩ, canh đậu xanh, nước gạo rang – vừa bổ khí vừa kiện Tỳ.
3. Bấm huyệt Túc Tam Lý: Mỗi sáng sớm xoa bóp ấn huyệt này khoảng 5 phút, rất tốt cho tiêu hóa và khí lực.
4. Điều dưỡng tinh thần: Đừng để bản thân bị cuốn theo guồng công việc. Mỗi bữa ăn là thời khắc dưỡng thân, đừng bỏ qua.

Lão dặn rồi: “Dưỡng sinh là dưỡng từ bữa cơm, chén cháo, không phải đợi đến khi sinh bệnh mới lo thuốc thang.”

Góc nhìn từ Tây y có giống không?

Y học hiện đại cũng cho rằng ăn trưa đúng giờ giúp ổn định đường huyết, giảm căng thẳng, tăng hiệu suất làm việc. Ăn muộn không chỉ rối loạn tiêu hóa mà còn tăng nguy cơ béo phì, rối loạn chuyển hóa. Tuy cách nhìn có thể khác, nhưng Đông Tây cùng gặp ở một điểm: Ăn đúng giờ là điều không thể xem nhẹ.

Lời lão dặn

Lão hay bảo học trò: “Người khôn là người biết giữ thân khi thân còn khỏe. Còn chờ khi yếu mới chữa thì giống như vá áo rách giữa trời mưa.”

Bà con nếu còn giữ thói quen ăn muộn, lão khuyên hãy tập điều chỉnh lại. Bữa trưa – đừng coi là bữa lấp bụng – mà hãy coi đó là dịp để nuôi thân, dưỡng huyết, phục hồi tinh lực. Một bữa cơm đúng giờ có thể không khiến ta giàu có hơn, nhưng chắc chắn giúp ta sống khỏe hơn.

Lão Tuấn – Tinh hoa y học dân tộc