5 dấu hiệu sớm coi chừng thoái hóa khớp ngón tay

Bà con thân mến,

Lão lại gặp không ít người đến thăm khám, tay cứng đơ, cầm chén cơm không nổi, cài cúc áo cũng run run. Có người bảo chắc do thời tiết, có người đổ tại tuổi già. Nhưng lão phải nói rõ: đừng coi thường! Vì nhiều khi, đó không chỉ là chuyện nhức mỏi vặt, mà là dấu hiệu của thoái hóa khớp ngón tay – một chứng bệnh đang ngày càng trẻ hóa, có người mới ngoài 40 cũng đã mắc.

“Tưởng chỉ người già mới bị, hóa ra ai cũng có thể gặp phải”

Lão còn nhớ bà Lý – mới ngoài 45, làm nghề may. Một hôm tới khám, bà bảo: “Lão ơi, sao dạo này ngón tay cứng quá, buổi sáng dậy duỗi không ra, đụng vào nước lạnh là buốt tới óc.” Lão cầm tay bà xem, xoay nhẹ đã nghe tiếng lạo xạo. Khớp thì hơi sưng, gân thì cứng. Chẩn đoán: thoái hóa khớp ngón tay giai đoạn đầu.

“Thoái hóa không chừa ai – khi khí huyết không thông, gân cốt bị lạnh, làm lụng tay chân nhiều mà không biết dưỡng thì sớm muộn cũng mòn.”

5 dấu hiệu sớm bà con cần để ý

Lão nói rõ hơn để bà con dễ hình dung và nhận diện kịp thời:

1. Sáng ngủ dậy, ngón tay cứng, duỗi khó: Đặc biệt là sau giấc ngủ dài, tay như khô lại, cần xoa bóp một lúc mới cử động được.
2. Đau buốt khi cầm nắm: Cầm chổi, bưng mâm cơm, nhấc cái nồi cũng thấy đau tê buốt.
3. Khớp ngón tay sưng nhẹ, có khi nóng đỏ: Không phải sưng to, mà kiểu sưng phù, da bóng căng, ấn vào hơi đau.
4. Nghe tiếng lạo xạo, lắc rắc khi cử động: Gập duỗi phát ra âm thanh nhỏ, giống như “gạo rang nổ tí tách”.
5. Tay yếu, cầm nắm không chắc: Dễ rơi đồ, mất cảm giác linh hoạt thường thấy, nhất là ở ngón cái, trỏ và giữa.

Bà con thấy đó, những dấu hiệu này dễ bị bỏ qua, nhất là khi mình nghĩ chỉ là mỏi tay thường ngày. Nhưng lão dặn rồi: đừng chỉ nhìn cái biểu hiện bên ngoài, phải lắng nghe cơ thể kỹ lưỡng.

Vì sao lại đau? Đông y lý giải thế nào?

Trong Y học cổ truyền, bệnh thoái hóa khớp – đặc biệt là ở ngón tay – thuộc chứng “Tý chứng” (Tý nghĩa là bế tắc). Gân cốt tay chân muốn vận hành linh hoạt thì phải có đầy đủ khí huyết nuôi dưỡng và kinh lạc thông suốt. Nhưng một khi:

• Phong – hàn – thấp từ bên ngoài xâm nhập
• Khí huyết bên trong suy yếu
• Lao động tay chân nhiều mà không biết dưỡng

Thì các khớp dễ bị tổn thương, dần dần sinh ra tắc nghẽn, đau buốt, cứng ngón tay – đó là khởi điểm của thoái hóa.

“Cái khớp nó cũng như con suối – suối mà tắc thì rác rưởi bám đầy, nước đục, cá chết. Khớp mà bí thì máu không nuôi, gân co rút, sinh đau.”

Mẹo nhỏ mà có võ: Dưỡng khớp, giữ tay khỏe mỗi ngày

Lão chỉ bà con vài cách đơn giản mà hiệu quả, để nuôi dưỡng khớp tay, phòng thoái hóa từ sớm:

• Ngâm tay nước ấm gừng – muối mỗi tối: Làm ấm kinh lạc, tăng lưu thông khí huyết. Pha nước ấm, cho vài lát gừng đập dập, một nhúm muối hạt to, ngâm tay 15 phút, sau đó xoa bóp nhẹ nhàng.
• Xoa bóp ngón tay theo chiều khớp: Mỗi sáng trước khi ra khỏi giường, mỗi tối trước khi ngủ, dùng dầu gió hoặc rượu gừng xoa bóp từng khớp.
• Bài tập “nắm mở thiền định”: Tay nắm nhẹ, giữ 3 giây, rồi mở bung ra như hoa nở. Làm 10 lần, ngày 3 lượt.
• Ăn uống dưỡng gân cốt: Bổ sung món như chân giò hầm đậu đen, canh xương ống hầm thuốc bắc, cháo kê – giúp bổ khí huyết, mạnh gân cốt.

Lão hay nhắc: “Không phải cứ đau mới chữa. Dưỡng từ lúc chưa đau mới là cái gốc của phòng bệnh.”

Lời lão dặn – không bao giờ là thừa

Bà con ơi, cái tay là cái khéo của con người. Cầm cái bút, cái chổi, bát cơm – đều nhờ vào nó. Nếu để nó tàn tạ theo tuổi tác mà không chăm, thì đến lúc hối hận chẳng kịp. Bà con ai có dấu hiệu kể trên, hay từng cảm thấy tay mình yếu, đau, đừng ngần ngại – cứ đến Lão, Lão xem cho. Đừng đợi đến khi run tay không ăn nổi bát cơm mới lo chữa thì khổ lắm.

Lão Tuấn – Tinh hoa y học dân tộc