Vỏ Nhãn Có Dùng Như Hạt Nhãn Không

Bà con thân mến,
Đọc bài “hạt nhãn – tưởng bỏ đi mà hóa ra vị thuốc quý”, nhiều người lại nhắn hỏi Lão: “Thế còn vỏ nhãn thì có tốt không, có dùng được như hạt không?”. Câu hỏi hay đấy, vì thực ra không chỉ hạt, mà cả vỏ nhãn cũng chứa nhiều điều thú vị trong y học cổ truyền. Vậy Lão nói rõ cho bà con yên tâm nhé: CÓ – vỏ nhãn cũng là một phần có ích, dùng đúng cách sẽ giúp thanh nhiệt, cầm máu, giảm viêm, nhưng phải hiểu rõ cách chế và dùng cho đúng thể người.

Trong Đông y, vỏ nhãn gọi là “long nhãn bì”, vị chát, tính ấm, quy vào Tỳ và Thận. Dân gian từng dùng vỏ quả phơi khô, tán bột, nấu nước rửa vết thương, lở loét hoặc mụn nhọt sưng viêm. Tác dụng chính là làm se, tiêu viêm, giúp da khô miệng vết thương nhanh hơn. Một số nơi còn sao vàng vỏ nhãn rồi nấu nước gội đầu để giảm ngứa da đầu, nấm tóc, mụn da mặt – vừa an toàn, vừa rẻ tiền.

Y học hiện đại cũng ghi nhận trong vỏ nhãn có chứa hợp chất phenolic và tanin, giúp kháng khuẩn, chống oxy hóa, hỗ trợ liền da. Tuy nhiên, lượng hoạt chất không cao như ở hạt, nên chỉ nên xem vỏ nhãn như một dược liệu hỗ trợ, không phải thuốc điều trị chính. Đặc biệt, không nên nấu uống tùy tiện vì vỏ nhãn có vị chát, dễ kích thích dạ dày nếu dùng nhiều.

Bà con lưu ý, ai bị dạ dày yếu, hay đầy hơi, tiêu hóa kém thì nên tránh uống nước nấu từ vỏ nhãn. Phụ nữ mang thai, người đang sốt cao hoặc có cơ địa nóng trong cũng không nên dùng. Nếu chỉ dùng ngoài da (rửa, ngâm chân, gội đầu) thì hầu như an toàn, nhưng phải chọn vỏ sạch, không có thuốc trừ sâu, không mốc.

Nói ngắn gọn: hạt nhãn – bổ thận, mạnh gân cốt; cùi nhãn – dưỡng huyết, an thần; còn vỏ nhãn – thanh nhiệt, tiêu viêm, cầm máu nhẹ. Ba phần cùng quả, nhưng mỗi phần lại một “vai trò” riêng, miễn là biết cách dùng và hợp cơ địa thì đều trở thành thuốc quý trong nhà.

Lão Tuấn – Tinh hoa y học dân tộc